Η «ατμομηχανή» της Ευρώπης, Γερμανία, ασθμαίνει, μαστιζόμενη από δομικά προβλήματα. Σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία της χώρας, το τρίτο τρίμηνο του 2024 απέφυγε οριακά την ύφεση, καταγράφοντας αναιμική ανάπτυξη 0,2%, ενώ η ανεργία παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητη, σε ποσοστό 6,1% (2,8 εκατομμύρια άνεργοι).
Στα «σχοινιά» η γερμανική οικονομία, δέχεται
χτυπήματα από παντού, γεγονός που πυροδοτεί
πλέον και πολιτική κρίση
Βασικοί λόγοι είναι η απώλεια της φτηνής ρωσικής ενέργειας, η φθίνουσα πορεία της βαριάς βιομηχανίας, οι περιορισμένες επενδύσεις, οι υποτονικές εξαγωγές, ο έντονος ανταγωνισμός με την Κίνα και η χαμηλή κατανάλωση, αφού πολλοί Γερμανοί προτιμούν να αποταμιεύουν τα χρήματά τους. Ακόμα και οι εκτιμήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου κάνουν λόγο για μηδενική οικονομική ανάπτυξη φέτος, με τη Γερμανία να έχει την πιο αδύναμη απόδοση μεταξύ των μεγάλων οικονομιών. Για το επόμενο έτος προβλέπεται αύξηση του ΑΕΠ μόλις 0,8%.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα για τον κατήφορο της γερμανικής οικονομίας είναι αυτό της Volkswagen. Η κορυφαία αυτοκινητοβιομηχανία της Γερμανίας κατέγραψε πτώση κερδών 42% το τρίτο τρίμηνο του 2024, ενώ σχεδιάζει –για πρώτη φορά στα 87 χρόνια της ιστορίας της– να κλείσει τρία εργοστάσια στη Γερμανία, να απολύσει δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους, να μειώσει το μισθολογικό κόστος κατά 10% και να παγώσει τις αμοιβές τόσο το 2025 όσο και το 2026. Νέοι παίκτες στην αγορά αυτοκινήτου, όπως η Tesla και οι κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες, κερδίζουν διαρκώς μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά της Ευρώπης, ενώ οι εξαγωγές στην Κίνα έχουν βυθιστεί καθώς τα γερμανικά αυτοκίνητα δεν είναι πλέον τόσο ελκυστικά.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ο κυβερνητικός συνασπισμός (Σοσιαλδημοκράτες, Ελεύθεροι Δημοκράτες και Πράσινοι) υπό τον Όλαφ Σολτς ουσιαστικά κατέρρευσε, μετά από μια περίοδο διχασμού. Οι Σοσιαλδημοκράτες και οι Πράσινοι υποστηρίζουν τις κρατικές επενδύσεις και απορρίπτουν συζητήσεις για περικοπές σε επιδόματα πρόνοιας. Από την άλλη, το κόμμα των Ελεύθερων Δημοκρατών, ακραιφνώς νεοφιλελεύθερο, απορρίπτει κατηγορηματικά οποιεσδήποτε αυξήσεις φόρων ή αλλαγές στους αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες για το έλλειμμα και το χρέος, υποστηρίζοντας πως είναι καιρός για περικοπές κοινωνικών δαπανών, όπως τα επιδόματα σε μακροχρόνια ανέργους. Οι τελευταίες εξελίξεις είναι ότι ο Σολτς θα ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης από τη γερμανική βουλή τον ερχόμενο Γενάρη και πιθανότατα θα υποχρεωθεί σε πρόωρες εκλογές, το αργότερο τον Μάρτιο. Η δομική κρίση της Γερμανίας θα επηρεάσει σίγουρα και την υπόλοιπη Ευρώπη.
Γιάννης Τριανταφύλλου
