Πέμπτη 28 Νοεμβρίου 2024

«Νέο παραγωγικό μοντέλο» και παλιός παρασιτισμός

Τι μπορεί να κάνει για τον «παραγωγικό μετασχηματισμό» 
μια κυβέρνηση που εξυπηρετεί την πλέον παρασιτική ολιγαρχία;
 Ένα νέο πακέτο μέτρων υπό τον βαρύγδουπο τίτλο «Νέο Παραγωγικό Μοντέλο» προωθεί η κυβέρνηση διά του υπουργού Ανάπτυξης Τ. Θεοδωρικάκου. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Μα τι άλλο εκτός από το ότι οι πάμπολλες «αναπτυξιακές» διακηρύξεις που έχουν προηγηθεί διαψεύστηκαν! Αυτό αποδεικνύεται και από σειρά οικονομικών στοιχείων, όπως ότι οι επενδύσεις με το ζόρι φτάνουν το μισό του προμνημονιακού επιπέδου.

 Όσο για τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ, που η κυβέρνηση κοκορεύεται ότι υπερβαίνει τον μέσο όρο της Ε.Ε., οι πάντες γνωρίζουν ότι «φουσκώνει» από την ακρίβεια, την κερδοσκοπία στη στέγη και το ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας. Για ανάγκη «αλλαγής μοντέλου ανάπτυξης» ακούμε διαρκώς από το 2019 (βλ. έκθεση Πισσαρίδη), κι όμως το μοντέλο του ελληνικού καπιταλισμού παραμένει ακριβώς αυτό που οδήγησε στη χρεοκοπία του 2010: ιδιωτική κατανάλωση, τουρισμός, real estate και παρασιτικά ολιγοπώλια που κατακλέβουν το δημόσιο ταμείο και τους καταναλωτές.  

Τι καινούργιο έχει να παρουσιάσει τώρα ο Θεοδωρικάκος; Μιλάει για νέες φοροαπαλλαγές και επιδοτήσεις για την προσέλκυση επενδύσεων, για μείωση της γραφειοκρατίας στις επενδύσεις, για στήριξη τομέων όπως τα logistics, συν κάτι ψίχουλα για τον αγροδιατροφικό τομέα και την «ψηφιακή μετάβαση» των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Μία από τα ίδια δηλαδή, πράγματα που έχουν συζητηθεί ή και δοκιμαστεί κατά κόρον στο πρόσφατο παρελθόν και πάντα κατέληγαν είτε στην ενθυλάκωση δημόσιου χρήματος από «επενδυτές»-γύπες είτε σε μια εντελώς στρεβλή «ανάπτυξη» (π.χ. logistics χωρίς εγχώρια παραγωγή, σύγχρονες εθνικές οδοί αλλά ανύπαρκτος σιδηρόδρομος). Η αλήθεια είναι μία, και την παραδέχονται και οι λίγοι ξένοι που αποτολμούν παραγωγικές επενδύσεις στην Ελλάδα: βιώσιμη ανάπτυξη του παραγωγικού τομέα γίνεται μόνο όπου το ίδιο το κράτος ενδιαφέρεται για την παραγωγή και ανοίγει πρώτο τον δρόμο. Τι παραγωγική ανάπτυξη μπορεί να γίνει σε μια χώρα όπου βαφτίζονται «στρατηγικές επενδύσεις» τα ξενοδοχεία; 

Όσο για το όψιμο ενδιαφέρον για έρευνα-τεχνολογία, πρόκειται περισσότερο για ευχολόγιο. Ειδικά η έρευνα-τεχνολογία προϋποθέτει ισχυρό παραγωγικό τομέα, μακρόπνοη δημόσια βιομηχανική πολιτική. Κάποια πανεπιστημιακά τμήματα κάνουν καλή δουλειά στην έρευνα, αλλά οι προτεραιότητες της κυβέρνησης είναι σε άλλη κατεύθυνση. Τα υπό ίδρυση ιδιωτικά πανεπιστήμια που ακούγονται αφορούν οτιδήποτε άλλο εκτός από παραγωγικούς τομείς, ενώ ασκείται πίεση να ιδρυθούν αμφίβολης ποιότητας ξενόγλωσσα τμήματα μόνο και μόνο για την είσπραξη διδάκτρων.

 

Πάρις Δάγλας