Τρίτη 2 Ιουλίου 2019

ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΕΡΟΥΧΗΣ (1931-2010)


Πολιτικές θέσεις
που δικαιώθηκαν


Στις 4 Ιουνίου συμπληρώθηκαν εννέα χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου Κομμουνιστή-Τροτσκιστή ηγέτη, του αγαπημένου μας συντρόφου και δασκάλου Γιάννη-Βλαδίμηρου Βερούχη. Ο Γιάννης υπήρξε: ο μεγάλης πνοής εργατικός ηγέτης, που μαζί με τους συντρόφους του της τροτσκιστικής ηγεσίας του πρότυπου σωματείου των 3.000 λιθογράφων εργατών, πραγματοποίησαν τις μεγαλύτερες απεργιακές επιτυχίες στην πρόσφατη ιστορία του εργατικού κινήματος της χώρας μας· ο τολμηρός αντιδικτατορικός αγωνιστής, που ίδρυσε τη μεγαλύτερη αντιστασιακή οργάνωση κατά της Χούντας, τις Δημοκρατικές Επιτροπές Αντίστασης (ΔΕΑ)· ο ολοκληρωμένος μαρξιστής επαναστάτης, που υπερασπίστηκε τη συνέχεια του επαναστατικού κινήματος στη χώρα μας, στον ιδεολογικό, πολιτικό, αγωνιστικό και οργανωτικό τομέα, και το εμπλούτισε με νέες επεξεργασίες στις νέες συνθήκες· ο πρωτοπόρος του οργανωτικού ζητήματος, πάνω στο οποίο δούλεψε όσο κανείς άλλος τις τελευταίες δεκαετίες, αναδεικνύοντας την τεράστια σημασία του, στα χνάρια του μπολσεβικισμού· ο ακούραστος πολιτικός αναλυτής, εκπαιδευτής και προπαγανδιστής, που έβγαλε ολόκληρες «φουρνιές» νέων επαναστατών και άφησε την ανεξίτηλη σφραγίδα του στην εφημερίδα μας, τη Σοσιαλιστική Προοπτική μας. Από την πλουσιότατη και πολύπλευρη προσφορά του στο κίνημα, επιλέγουμε σε αυτή την Ιστορική μας Στήλη να προβάλουμε την πάλη του πάνω σε τέσσερα κεφαλαιώδη πολιτικά ζητήματα, που θεωρούμε ότι έχουν μια ιδιαίτερη επικαιρότητα στις σημερινές συνθήκες.


1) Ο καπιταλισμός δεν μπορεί να ενώσει την Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια αντιδραστική ουτοπία.

«Οπότε μπαίνει το ερώτημα… Είναι δυνατό μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα να αυτοδιαλυθούν όλα τα σημερινά ευρωπαϊκά εθνικά κράτη και να αντικατασταθούν από ένα ενιαίο ευρωπαϊκό κράτος; Αυτό είναι αδύνατο, για τους εξής λόγους:
Βασικό χαρακτηριστικό του καπιταλιστικού συστήματος δεν είναι μόνο η ατομική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παραγωγής, αλλά και το κράτος, το οποίο λειτουργεί σαν εργαλείο διπλής χρήσεως.
Κατά βάση είναι μηχανισμός βίας της κυρίαρχης τάξης για την καθυπόταξη των εκμεταλλευόμενων κοινωνικών τάξεων, και συμπληρωματικά επίσης μηχανισμός βίας της ίδιας κυρίαρχης τάξης για την τακτοποίηση των οικονομικών διαφορών της με τις ανταγωνιστικές κυρίαρχες τάξεις άλλων χωρών. Δηλαδή: Ο κάθε εθνικός καπιταλισμός, π.χ., ο γερμανικός, ο αγγλικός, ο γαλλικός κ.λπ., δια του εθνικού κράτους του προστατεύεται οικονομικά, πολιτικά ή στρατιωτικά από τις αρπακτικές διαθέσεις του κάθε άλλου ισχυρότερου εθνικού καπιταλισμού.
...Οπότε, λοιπόν, στην περίπτωση που οι ευρωπαϊκοί καπιταλισμοί ενώνονταν κάτω από ένα ενιαίο κράτος, τότε αυτό θα γινόταν όργανο του πιο ισχυρού οικονομικά καπιταλισμού, ο οποίος, δια μέσου του ενιαίου κράτους θα επέβαλε τα συμφέροντά του πάνω στους πιο αδύναμους καπιταλισμούς αυτής της υποτιθέμενης ενωμένης Ευρώπης, χωρίς αυτοί να μπορούν να αμυνθούν. Αυτός είναι ο βασικότερος λόγος που δεν θα αυτοδιαλύσουν τα εθνικά κράτη τους.
Είναι τέτοιες οι αντιθέσεις και τα συμφέροντα του καπιταλισμού, ώστε είναι αδύνατο μέσα στο σύστημά του να γίνει εθελοντικά δηλαδή χωρίς έναν πόλεμο ένα ενιαίο ευρωπαϊκό κράτος».
(Σοσιαλιστική Προοπτική Νο 81, Δεκέμβριος 1993)

Σε μια εποχή που, με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ και την προώθηση της ΟΝΕ (Οικονομική και Νομισματική Ένωση), πλείστοι όσοι αυτοαποκαλούμενοι «μαρξιστές» έστεκαν εκστατικοί μπροστά στην πραγματικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκλαμβάνοντάς τη ως δεδομένη, ο Γιάννης Βερούχης όχι μόνο υπερασπίστηκε τις πραγματικές μαρξιστικές αντιλήψεις για τον καπιταλισμό και το έθνος-κράτος αλλά τόλμησε να προβλέψει ότι η Ε.Ε. θα αποτύχει. Οι εξελίξεις των τελευταίων χρόνων τον δικαιώνουν. Η πρώτη μεγάλη κρίση μετά την εισαγωγή του ευρώ, η κρίση που ξεκίνησε το 2008 και τις συνέπειές της βιώνουμε ακόμα, έθεσε την Ε.Ε. σε υπαρξιακή αγωνία. Τα μνημόνια που επιβλήθηκαν στον ευρωπαϊκό Νότο, η φανερή απόκλιση Βορρά-Νότου μέσα στην Ε.Ε., το Brexit, η επιστροφή του προστατευτισμού, η ασφυκτική πίεση Αμερικής και Κίνας πάνω στην Ευρώπη, όλα επιβεβαιώνουν ότι το μέλλον της Ε.Ε. είναι δυσοίωνο.

2) Οι μαζικές επιδοτήσεις και φοροαπαλλαγές της εγχώριας αστικής τάξης είναι μια από τις βασικότερες αιτίες της μεγάλης κρίσης που χτύπησε τη χώρα μας.

«Το κυβερνών κόμμα (σ.σ. ΠΑΣΟΚ) ουσιαστικά έχει απαλλάξει φορολογικά ολόκληρη την αστική τάξη, ιδιαίτερα όμως έχει απαλλάξει το μεγαλύτερο και ισχυρότερο κομμάτι της αστικής τάξης. Και αυτό είναι το εφοπλιστικό κεφάλαιο, το οποίο είναι γιγάντιο όχι μόνο για τα ελληνικά μέτρα αλλά και για τα παγκόσμια».
 (Σοσιαλιστική Προοπτική Νο 96, Απρίλιος 1995)

«Λίγοι ξέρουν τον σοσιαλιστικό αναπτυξιακό νόμο του ’82 περί αντιμετωπίσεως της ανεργίας, και αυτοί που τον ξέρουν σιωπούν. Με αυτόν τον πρωτοφανή νόμο, όλες οι καπιταλιστικές επενδύσεις επιχορηγούνται από το κράτος από 25% ως και 80%, από κεφάλαια μεγάλων κρατικών δανείων, κυρίως από το εξωτερικό, αλλά και το εσωτερικό – το λεγόμενο δημόσιο χρέος, του οποίου η εξόφληση, καθώς και οι τόκοι, έχουν χρεωθεί στον εργαζόμενο ελληνικό λαό, που είναι υποθηκευμένο το μέλλον του, και ακόμα και των επερχόμενων γενεών του. Και η ανεργία φυσικά δεν μειώθηκε αλλά αυξήθηκε».
 (Σοσιαλιστική Προοπτική Νο 102, Δεκέμβριος 1995)

«Όλες ανεξαιρέτως οι κυβερνήσεις σύναψαν τεράστια δάνεια, χωρίς να ενδιαφερθεί καμιά τους για την εξόφληση αυτών των δανείων. Αυτά τα δάνεια η κάθε κυβέρνηση τα σπατάλησε σε πολύμορφες προσφορές προς τη μεγαλοαστική τάξη που την ανέβασε στην εξουσία, μη λησμονώντας φυσικά να γεμίσει και τις τσέπες της…
Ο Γιάννης Βερούχης σε μια από τις συνελεύσεις, που άφησαν εποχή, 
του πρότυπου εργατικού σωματείου των λιθογράφων
Οι σημερινές αστικές ηγεσίες διαφωνούν μεταξύ τους για το ποια από τις κυβερνήσεις τους ευθύνεται για τη δημιουργία των τεραστίων αυτών ανεξόφλητων δανείων. Συμφωνούν όμως μεταξύ τους, ότι ο αρμόδιος για την εξόφλησή τους, είναι ο ελληνικός λαός…»
(Σοσιαλιστική Προοπτική Νο 256, Μάρτιος-Απρίλιος 2010)

Την περίοδο της «ισχυρής Ελλάδας» του Σημίτη, και πριν ακόμα τις μεγάλες ληστείες του Χρηματιστηρίου και των Ολυμπιακών Αγώνων, ο Γιάννης Βερούχης έβλεπε να συσσωρεύονται τα σύννεφα μιας τρομακτικής καταιγίδας πάνω από τη χώρα. Το άδειασμα του δημόσιου ταμείου λόγω των μαζικών επιδοτήσεων και φοροαπαλλαγών προς τους καπιταλιστές, σε συνδυασμό με την επικράτηση των πιο αρπακτικών και τυχοδιωκτικών κεφαλαίων (εφοπλιστικό, τραπεζικό, κατασκευαστικό) μέσα στην αστική τάξη, δημιούργησαν το υπόβαθρο της σημερινής κρίσης. Τα κεφάλαια αυτά χτύπησαν συνειδητά την παραγωγική βάση της χώρας, για να μετατρέψουν την Ελλάδα σε ορμητήριο για τις διεθνείς δραστηριότητές τους και χώρα παρασιτικών υπηρεσιών. Η είσοδος σε μια ζώνη σκληρού νομίσματος (ευρώ) και ο αλόγιστος δανεισμός για μη παραγωγικούς σκοπούς ολοκλήρωσαν τις προϋποθέσεις της καταιγίδας που ξέσπασε λίγο αργότερα.

3) Η αθρόα εισροή οικονομικών μεταναστών στη χώρα μας ήταν ένα συνειδητό σχέδιο της μεγαλοαστικής τάξης για να τσακίσει τις εργατικές κατακτήσεις και να αντικαταστήσει ένα όσο το δυνατόν μεγαλύτερου μέρους του ελληνικού λαού με υποτακτικές μάζες.  

«Ο καπιταλισμός θέλει να κουβαλήσει εκατομμύρια πεινασμένους ξένους εργάτες, για να χτυπήσει τα μεροκάματα και τις κατακτήσεις των Ευρωπαίων και φυσικά των Ελλήνων εργατών.
…Αυτά πρέπει να τα πούμε στους Έλληνες εργάτες, γιατί εάν δεν τα πούμε εμείς θα τους τα πούνε οι φασιστοειδείς συμμορίες –που δεν θ’ αργήσουν να εμφανιστούν– για να τους ρίξουν το δηλητήριο του ρατσισμού, που είναι το θεμέλιο του φασισμού.
…Οι καπιταλιστές, για να πλημμυρίσουν τον τόπο με εκατομμύρια πεινασμένους ξένους εργάτες, ρίχνουν το σύνθημα “Ανοιχτά Σύνορα”. Κάθε τίμιος εργάτης και κάθε τίμιος αγωνιστής πρέπει να πολεμήσει αυτό το σύνθημα. Πρέπει να αποκαλυφθούν στα μάτια της εργατικής τάξης αυτοί που θα επιμείνουν να το προπαγανδίζουν».
(Σοσιαλιστική Προοπτική Νο 151, Απρίλιος 2000)

«…Δηλαδή για να συνοψίσουμε: Εμάς τους εργάτες πρώτα μας έδιωξαν από τον ελληνικό εμπορικό στόλο τους, και μετά από το επιτυχημένο τους πείραμα, έχουν προγραμματίσει, ή να μας διώξουν και από την ίδια μας τη χώρα που γεννηθήκαμε… την Ελλάδα, ή να μας μεταβάλουν σε δούλους σαν τους ξένους εργάτες».
(Σοσιαλιστική Προοπτική Νο 169, Δεκέμβριος 2001)



«…Υπερασπιζόμαστε τη διατήρηση της εθνότητας, διότι αυτή η διατήρηση είναι η βασική προϋπόθεση για τη διατήρηση της ελληνικής εργατικής τάξης.
Και τώρα επαναλαμβάνουμε: Ότι ο αγώνας μας είναι εναντίον της αστικής τάξης και του καθεστώτος της. Δηλαδή είναι ένας αγώνας αποκλειστικά και μόνο ταξικός. Ότι υπερασπιζόμενοι τη διατήρηση της ελληνικής εθνότητας υπερασπιζόμαστε τη διατήρηση της ελληνικής εργατικής τάξης μας. Και ότι η υπεράσπιση της πολιτικής και ταξικής υπεροχής και των κατακτήσεων της ελληνικής εργατικής τάξης, μπαίνει πάνω απ’ όλα».
(Σοσιαλιστική Προοπτική Νο 201, Νοέμβριος 2004)

Ο Γιάννης Βερούχης έχει την τιμή ότι ήταν ο πρώτος που προειδοποίησε την ελληνική εργατική τάξη για τον μέγιστο κίνδυνο της διάλυσης και αντικατάστασής της μέσω της ανεξέλεγκτης εισροής τριτοκοσμικών μαζών, παίρνοντας πάνω στο μεταναστευτικό ζήτημα μια τολμηρή θέση, που ωστόσο πατούσε απόλυτα πάνω στις αντίστοιχες θέσεις των Μαρξ-Ένγκελς και της Α΄ Διεθνούς. Είδε ότι η αθρόα αυτή εισροή δεν ήταν τυχαία αλλά μεθοδεύτηκε και ενορχηστρώθηκε από την εγχώρια μεγαλοαστική τάξη, και υποστηρίχθηκε λυσσαλέα από διάφορα αστικά επιτελεία – όπως δυστυχώς και από την άμαχη, μικροαστική «αριστερά», που τη σέρνει η αστική τάξη από τη μύτη.
Η τολμηρή αυτή θέση του Γιάννη Βερούχη και της οργάνωσής μας δικαιώνεται και από την αρνητική και από τη θετική σκοπιά. Από την αρνητική σκοπιά γιατί ήδη βιώνουμε τις πολύπλευρες συνέπειες από τη διάλυση ιστορικών αγωνιστικών κλάδων της ελληνικής εργατικής τάξης (οικοδόμοι, ναυτεργάτες, μεγάλο μέρος του βιομηχανικού προλεταριάτου κ.λπ.), από την κατάργηση βασικών εργατικών κατακτήσεων, αλλά και από την υποβάθμιση του τεχνικού επιπέδου της παραγωγής λόγω της υπερεπάρκειας φθηνής εργασίας. Όλα αυτά συνέβαλαν αποφασιστικά στο βάθος της κρίσης που χτύπησε τη χώρα μας την τελευταία δεκαετία.
Από τη θετική σκοπιά τώρα, παρατηρούμε ότι –πέρα από τη μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού, που εξαρχής πίστευε αυτά που πιστεύουμε κι εμείς– την τελευταία περίοδο η θέση μας γνωρίζει όλο και μεγαλύτερη αποδοχή από σκεπτόμενα άτομα της εργατικής πρωτοπορίας. Το τείχος της αποσιώπησης και ιδεολογικής τρομοκρατίας έχει διαρραγεί. Ακόμη περισσότερο, σε διεθνές επίπεδο, την αντίληψη ότι τα «ανοιχτά σύνορα» συμφέρουν μόνο τους εργοδότες υπερασπίστηκε τελευταία η σημαντικότερη προσωπικότητα της γερμανικής αριστεράς, η Σάρα Βάγκενκνεχτ, ενώ το μεγάλο λαϊκό κίνημα των «Κίτρινων Γιλέκων» της Γαλλίας πήρε στο μεταναστευτικό ζήτημα θέσεις πολύ κοντινές στις δικές μας.

4) Η πλημμύρα των εισαγόμενων κινεζικών προϊόντων, τα οποία είναι εξαιρετικά φθηνά γιατί κατασκευάζονται υπό συνθήκες εξοντωτικής εκμετάλλευσης της κινεζικής εργατικής τάξης, χτυπά την εγχώρια παραγωγή και συμβάλλει στην «κινεζοποίηση» του ελληνικού λαού.

«Αυτές οι εισαγωγές ευθύνονται για την έως τώρα καταστροφή των μικρών βιοτεχνιών και εμπορικών επιχειρήσεων, τη γενική αποβιομηχάνιση της χώρας μας, και την καλπάζουσα αύξηση της ανεργίας. Και μελλοντικά αυτές οι εισαγωγές θα γίνουν ακόμα πιο υπεύθυνες, για την επερχόμενη βαθύτατη καταστροφή της χώρας μας.
Τα κινεζικά προϊόντα είναι τα φυσικά παράγωγα ενός καθεστώτος, που είναι ένα μείγμα της πλέον κτηνώδους καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και της πλέον κτηνώδους κρατικής σταλινικής βίας, υποταγής και βαρβαρότητας».
(Σοσιαλιστική Προοπτική Νο 225, Μάρτιος 2007)

Άλλο ένα ζήτημα στο οποίο ο Γιάννης Βερούχης έδωσε από την πρώτη στιγμή μια μεγάλη μάχη, υποστηρίζοντας την απαγόρευση εισαγωγής κινεζικών προϊόντων και την αποτροπή της στρατηγικής συμμαχίας κινεζικού και ελληνικού καπιταλισμού. Αυτές οι εισαγωγές, όπως και αυτή η συμμαχία, που προωθήθηκε από τους Έλληνες εφοπλιστές (οι οποίοι και διακινούν το μεγαλύτερο μέρος των κινεζικών εξαγωγών): α) συνέβαλαν στην καταστροφή του ό,τι είχε απομείνει από την εγχώρια παραγωγή (βιομηχανία, βιοτεχνία κ.λπ.), β) συνέβαλαν στην «κινεζοποίηση» της ελληνικής εργατικής τάξης και γ) ενθάρρυναν τους Έλληνες καπιταλιστές να αντιγράψουν τις μεθόδους του βάρβαρου σταλινο-καπιταλιστικού καθεστώτος, τόσο στον τομέα των εργασιακών σχέσεων όσο και στον πολιτικό τομέα, με την πλήρη υποβάθμιση της αστικής δημοκρατίας.

Από τη Σύνταξη