Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Σ.Π. Ιουλίου-Αυγούστου 2017. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Σ.Π. Ιουλίου-Αυγούστου 2017. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 1 Αυγούστου 2018

Γιατί επιστρέφει ο προστατευτισμός; Το τέλος της Φιλελεύθερης Παγκόσμιας Τάξης


Αποσπάσματα από μια εισήγηση του σ. Πάρι Δάγλα
 στο Ανοικτό Φιλοσοφικό Σχολείο της Καλλιθέας



Τι είναι ο προστατευτισμός;

Προστατευτισμός στην οικονομική-πολιτική θεωρία ονομάζεται γενικώς η τάση κάθε (αστικού) κράτους να προστατεύει το εθνικό του κεφάλαιο –κυρίως το παραγωγικό, αλλά όχι μόνο– από τον ανταγωνισμό άλλων αστικών κρατών. Όταν λέμε το «εθνικό του κεφάλαιο», εννοούμε ουσιαστικά την εγχώρια αστική τάξη, χάριν της οποίας υπάρχει και την οποία υπηρετεί το αστικό κράτος, ιδίως δε τη μεγαλοαστική τάξη. Μορφές προστατευτισμού είναι: οι δασμοί και οι ποσοστώσεις στις εισαγωγές, οι διοικητικοί φραγμοί (π.χ. κανονισμοί ασφαλείας και υγειονομικοί), η νομοθεσία «αντι-ντάμπινγκ», οι κρατικές επιδοτήσεις σε εθνικής σημασίας επιχειρήσεις, η προστασία της ευρεσιτεχνίας και των πνευματικών δικαιωμάτων, η χειραγώγηση του νομίσματος (βλ. υποτιμήσεις) κ.λπ.

Κυριακή 23 Ιουλίου 2017

Ευρετήριο Σοσιαλιστικής Προοπτικής Ιουλίου-Αυγούστου 2017


Σοσιαλιστική Προοπτική Ιουλίου-Αυγούστου 2017


Οι υποσχέσεις της κυβέρνησης ότι τελειώνει η λιτότητα και έρχεται η ανάπτυξη διαψεύδονται από το καθεστώς σκληρής επιτήρησης χωρίς ορατό τέλος που έχουν επιβάλει οι «δανειστές». 113 είναι τα νέα αντιλαϊκά «προαπαιτούμενα» μόνο για τους επόμενους δέκα μήνες. Η διάθεση για αντίσταση μπορεί και πρέπει να ξαναγεννηθεί – ο αποφασιστικός αγώνας των συμβασιούχων των δήμων το απέδειξε.


Παρά το γεγονός ότι τα απανωτά μνημονιακά μέτρα λειτουργούν ως μόνιμος «κόφτης» για την ανάπτυξη, οι εργοδότες μας σε μια σειρά κλάδους αυξάνουν τα κέρδη τους. Καιρός να οργανωθούμε και να διεκδικήσουμε κι εμείς οι εργαζόμενοι αυτά που μας στέρησαν τόσα χρόνια!


Δείτε την εφημερίδα σε μορφή PDF
Σοσιαλιστική Προοπτική Ιουλίου-Αυγούστου 2017

Καλές ειδήσεις από την Αμερική

Σύμφωνα με δημοσκόπηση της αναγνωρισμένης διεθνώς εταιρείας YouGov, το 45% των νέων Αμερικανών, ηλικίας 16-20 ετών, δηλώνει ότι θα ψήφιζε έναν σοσιαλιστή, ενώ το 21% θα ψήφιζε έναν κομμουνιστή! Το 53% εκφράζεται αρνητικά για το οικονομικό σύστημα της Αμερικής, ενώ κλασικά ρητά του Μαρξ («από τον καθένα ανάλογα με τις δυνατότητές του στον καθένα ανάλογα με τις ανάγκες του») είναι πιο δημοφιλή από

Δεν σε ξεχνάμε, σύντροφε Θανάση

Πέρασαν κιόλας 6 μήνες που δεν έχουμε μαζί μας τον σύντροφο Θανάση. Ο Θανάσης Τσίλης
(έγραφε στην εφημερίδα μας με το ψευδώνυμο Θωμάς Θαλασσινός) χάθηκε πρόωρα και ξαφνικά στις 5 Ιανουαρίου. Θα μένει για πάντα στη μνήμη μας και την καρδιά μας πρώτ’ απ’ όλα για το ήθος του. Η ανθρωπιά του και η κρυστάλλινη ταξική ηθική του τον έφεραν στις επαναστατικές ιδέες, αφού συνειδητοποίησε ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος για να μπορέσουν οι εργαζόμενοι να αντιπαλέψουν τη βαρβαρότητα του σημερινού κοινωνικού συστήματος. Θα τον θυμόμαστε για τις πολλές εκείνες περιπτώσεις που, υπό δύσκολες συνθήκες, βγήκε μπροστά για να υπερασπιστεί τους συναδέλφους του και τους συμπολίτες του. Κι ακόμα γιατί ήταν ένας εξαιρετικός φίλος, μελετητής, συζητητής και έδινε και την ψυχή του σε ό,τι καταπιανόταν. Σύντροφε Θανάση, στους μελλοντικούς αγώνες μας η θύμησή σου θα είναι η καλύτερη εμψύχωση.

Από τη σύνταξη

ΛΑΥΡΙΟ: ΕΝΑΣ ΤΟΠΟΣ ΤΙΜΗΣ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΜΑΣ ΤΑΞΗ

Εξόρυξη μεταλλεύματος από δούλους στο αρχαίο Λαύριο
Επισκεφτήκαμε πρόσφατα την ιστορική πόλη του Λαυρίου. Και θα ξαναπάμε, γιατί έχουμε να μάθουμε πολλά. Στο Λαύριο έχουν γραφτεί μερικές από τις σημαντικότερες σελίδες της ιστορίας της χώρας μας αλλά ειδικά της ιστορίας του ελληνικού εργατικού κινήματος. Η απεργία-εξέγερση των μεταλλωρύχων του Λαυρίου τον Απρίλιο του 1896, με 4 νεκρούς, ήταν ουσιαστικά η απαρχή του σύγχρονου εργατικού κινήματος της χώρας μας. Χωρίς να σημαίνει ότι υπολείπονταν σε σημασία και όλες οι επόμενες μεγάλες απεργίες, του 1929, του 1950, του 1961, και άλλες, καθεμιά τους κι από ένα μεγάλο βήμα στον αγώνα της εργατικής μας τάξης για τα δίκαιά της.
Σήμερα λίγοι μιλούν για το Λαύριο, για την ιστορία των ορυχείων του και γενικά για τον ορυκτό πλούτο της Ελλάδας. Αυτό έχει να κάνει με τον εντελώς παρασιτικό δρόμο

«Καθαρή ενέργεια» και βρώμικες μπίζνες

Η ηλεκτροκίνηση εξελίσσεται σε βασικό κομμάτι της τεράστιας κερδοφόρας
απάτης που ακούει στο όνομα «πράσινη οικονομία»
Με αφορμή την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία των Παρισίων για το κλίμα, αλλά και τη
διαρκή εξάπλωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), έχει ανάψει η συζήτηση για την «καθαρή ενέργεια» και την «πράσινη οικονομία».
Ασφαλώς είναι μια αδήριτη ανάγκη η ανθρωπότητα ολόκληρη να αφυπνιστεί ενάντια στην υπερθέρμανση του πλανήτη, καθώς και να προχωρήσει αποφασιστικά σε μορφές ενέργειας και τεχνολογίες που θα έχουν μικρότερο αντίκτυπο στο περιβάλλον. Ωστόσο, οι πρόσφατες «οικολογικές ευαισθησίες» των καπιταλιστών και των κυβερνήσεών τους ανά τον κόσμο είναι εκ του πονηρού. Στην πραγματικότητα, γύρω από όλα αυτά τα θέματα έχει στηθεί μια τεράστια

Σάββατο 22 Ιουλίου 2017

ΣΔΙΤ Ιδιωτικά κέρδη με δημόσιο χρήμα

Το εργολαβικό κεφάλαιο διαφημίζει τα
«πρωτοποριακά» κτίρια που φτιάχνει με
ΣΔΙΤ – δηλαδή με τα δικά μας λεφτά!
Οι ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα) ψηφίστηκαν από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας το 2005, κατ’ επιταγήν της αστικής τάξης. Η «σύμπραξη» όμως είναι κατ’ ευφημισμόν. Στην ουσία πρόκειται για μπίζνες των καπιταλιστών με δημόσιο χρήμα. Για παράδειγμα: μια κατασκευαστική εταιρεία αναλαμβάνει την ανέγερση ενός κτιρίου που προορίζεται για δημόσια χρήση. Το αντάλλαγμα είναι ότι θα το εκμεταλλεύεται για διάστημα έως και 50 χρόνια, είτε με απ’ ευθείας είσπραξη ενοικίων είτε με την υπενοικίαση χώρων κ.λπ. Ως εδώ, η λέξη «σύμπραξη» δικαιολογείται, με ευνοϊκούς για το κεφάλαιο όρους βέβαια. Το θέμα είναι ότι τα μισά τουλάχιστον χρήματα της «επένδυσης», έως και 90%, προέρχονται από επιδοτήσεις, είτε κρατικές, απ’ τους διάφορους νόμους που έχουν φτιαχτεί γι’ αυτόν το σκοπό –με βασικό αυτόν του 1982,

Η εφημερίδα μας

Αυτήν την τόσο μικρή σε μέγεθος εφημερίδα μας, αλλά και αντίστροφα την τόσο μεγάλη σε
πολιτική σκέψη, τόλμη και ιδέες. Όλοι εμείς που την γράφουμε, παλεύουμε μ’ αυτήν ή την διαβάζουμε: την αγαπάμε… Και είμαστε περήφανοι γι’ αυτήν.

Γιατί παλεύει πάνω στο σύνθημα του μέγιστου παγκόσμιου ηγέτη μας Κάρολου Μαρξ, που μας δίδαξε ότι «οι κομμουνιστές λένε πάντα την αλήθεια». Γιατί παλεύει πάνω στα βασικά και πραγματικά προβλήματα της εργατικής τάξης και του εργαζόμενου λαού: Και επίσης διότι διαθέτει την πολιτική αντίληψη και την τόλμη να διακινδυνεύει πολιτικές προβλέψεις, να επιμένει και να αντιπαρατάσσεται με όλους και στο τέλος να επαληθεύεται.

Αλλά πέρα απ’ όλα και πάνω απ’ όλα είμαστε περήφανοι για την εφημερίδα μας: Διότι αντλεί την ηθική της δύναμη, τον δυναμισμό της και τον αυτοσεβασμό της, από το ότι μάχεται για τη μεγαλύτερη ιστορική αναγκαιότητα και το μεγαλύτερο ηθικό σκοπό που υπάρχει. Που είναι η ισότητα, η αδελφότητα και η δικαιοσύνη της κομμουνιστικής κοινωνίας.
Η εφημερίδα μας όμως διαφέρει από τις άλλες εφημερίδες και σε κάτι άλλο. Διότι ενώ είναι το κεντρικό όργανο της πάλης της οργάνωσής μας, της Κομμουνιστικής-Τροτσκιστικής μας Ένωσης ταυτόχρονα είναι και η εκπαιδευτική της σχολή, της γραπτής διατύπωσης του λόγου.

Γι’ αυτό και οι σύντροφοί μας δε χωρίζονται σε αυτούς που τη γράφουν και σ’ αυτούς που τη διανέμουν… Διότι όλοι μας τη γράφουμε, και όλοι μας τη διανέμουμε. 

ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΑ ΣΚΟΠΙΑ, ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΤΩΝ ΛΑΩΝ

Αναγκαία και εφικτή η φιλία με τον σλαβομακεδόνικο λαό

Η νέα, σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση στα Σκόπια 
προσπαθεί να φέρει κοντά Αλβανούς και Σλαβομακεδόνες, 
ενώ έχει κάνει κινήσεις καλής θέλησης προς την Ελλάδα
Η ανισομερής οικονομική ανάπτυξη της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας δημιούργησε τον πλούσιο βορρά και τον φτωχό νότο. Αυτές οι οικονομικές διαφορές, παράλληλα με τις πολιτισμικές διαφορές, και τις γενικότερες εξελίξεις σε όλη την Ανατολική Ευρώπη, οδήγησαν

Ο ISIS ηττάται, το Μεσανατολικό δράμα συνεχίζεται

Η νίκη των Κούρδων και των προοδευτικών συμμάχων
τους (SDF) στη Ράκα θα είναι μια αίσια εξέλιξη, αλλά
το δράμα της Συρίας δεν τελειώνει εδώ
Όλα δείχνουν ότι ο στρατός του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) στη Συρία οδεύει προς οριστική ήττα, αφού πλέον η θεωρούμενη ως πρωτεύουσά τους, Ράκα, ετοιμάζεται να πέσει στα χέρια των –κατά κύριο λόγο Κούρδων– μαχητών του SDF και η μεγαλύτερη πόλη που είχαν στον έλεγχό τους στο Ιράκ, η Μοσούλη, έχει καταληφθεί από τον ιρακινό στρατό.
Παρόλο που η ήττα αυτής της σκληρής σκοταδιστικής ισλαμικής οργάνωσης είναι ένα ευχάριστο γεγονός, η επόμενη

ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΜΑΣ

Υπερασπιζόμαστε την επιβίωσή μας με τους αγώνες μας αλλά και με μια συνειδητή στάση ζωής σε ό,τι αφορά την καθημερινότητά μας

Η σωστή διατροφή είναι ένας από τους παράγοντες για να είμαστε υγιείς. Σαν εργαζόμενοι, αγωνιζόμαστε για μια καλύτερη ζωή και μέσα από την καθημερινότητά μας.
Στη μνημονιακή Ελλάδα των τελευταίων 7 χρόνων, από τους πρώτους τομείς που χτυπήθηκαν με ιδιαίτερη μανία ήταν αυτός της υγείας. Κανείς δεν πρόκειται να ξεχάσει τον αρχαιολάτρη αμπελοφιλόσοφο Γεωργιάδη, που σε χρόνο-ρεκόρ έκλεισε νοσοκομεία, έκοψε επιδόματα

ΣΥΜΒΑΣΙΟΥΧΟΙ ΔΗΜΩΝ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΙΕΡΟ

Τυχόν ιδιωτικοποίηση της αποκομιδής των σκουπιδιών θα σημάνει ένα δυσβάσταχτο κόστος για τα λαϊκά στρώματα

Οι εργαζόμενοι των δήμων έδειξαν με τον ηρωικό αγώνα τους, πέρα απ’ όλα τ’ άλλα, και έναν δρόμο για να συγκρουστεί όλος ο εργαζόμενος λαός με τη μνημονιακή λιτότητα και τη συρρίκνωση των δημόσιων αγαθών
Ο αγώνας των συμβασιούχων εργαζόμενων στους δήμους έληξε μετά από 11 ημέρες αποχής και κατάληψης των αμαξοστασίων. Στο ενδιάμεσο έγιναν και δύο

Παρασκευή 21 Ιουλίου 2017

Όχι στις νέες περικοπές Ώρα να οργανωθούμε, ώρα να διεκδικήσουμε

Οι υποσχέσεις της κυβέρνησης ότι τελειώνει η λιτότητα και έρχεται η ανάπτυξη διαψεύδονται από το καθεστώς σκληρής επιτήρησης χωρίς ορατό τέλος που έχουν επιβάλει οι «δανειστές». 113 είναι τα νέα αντιλαϊκά «προαπαιτούμενα» μόνο για τους επόμενους δέκα μήνες. Η διάθεση για αντίσταση μπορεί και πρέπει να ξαναγεννηθεί – ο αποφασιστικός αγώνας των συμβασιούχων των δήμων το απέδειξε.

Παρά το γεγονός ότι τα απανωτά μνημονιακά μέτρα λειτουργούν ως μόνιμος «κόφτης» για την ανάπτυξη, οι εργοδότες μας σε μια σειρά κλάδους αυξάνουν τα κέρδη τους. Καιρός να οργανωθούμε και να διεκδικήσουμε κι εμείς οι εργαζόμενοι αυτά που μας στέρησαν τόσα χρόνια!

Στην ακί του στοχάστρου ΒΟΛΗ ΚΑΤΑ ΒΟΛΗ

Του Γιάννη Βερούχη (1931-2010)



1) Ο αστός ηγέτης

● Το βασικό χαρακτηριστικό ενός πραγματικού αστού ηγέτη είναι ότι για το συμφέρον της αστικής τάξης και του κοινωνικού καθεστώτος της, μπορεί να συγκρουστεί και με την ίδια την τάξη του.

▬ Η ελληνική υπερ-συγκεντροποιημένη μεγαλοαστική τάξη δεν ανέχεται πραγματικούς αστούς πολιτικούς ηγέτες. Αυτοί που αναζητά είναι πειθήνια όργανα μηδαμινής ηγετικής οντότητας, που εκ των πραγμάτων είναι μίας χρήσεως, διότι συνήθως ως ηγέτες είναι πολιτικά ανίκανοι π.χ. Σημίτης, Κωστάκης, Γιωργάκης, και ο επόμενος που ήδη προετοιμάζουν…

▬ Η χειρότερη περίπτωση για τη σταδιοδρομία ενός αστού πολιτικού δεν είναι το να μη γίνει ποτέ του πρωθυπουργός. Η χειρότερη περίπτωση είναι να γίνει πρωθυπουργός μίας χρήσεως. Διότι, μόλις τελειώσει η μία και μοναδική χρήση του είναι πλέον πολιτικά οριστικά εντελώς νεκρός μέχρι το βιολογικό του θάνατο.

ΠΟΥ ΒΑΔΙΖΕΙ Η ΑΓΓΛΙΑ;

Η Τερέζα Μέι υπογράφει την έναρξη της διαδικασίας εξόδου της Βρετανίας
 από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ενότητα των Ευρωπαίων ιμπεριαλιστών έχει
 διαρραγεί… χωρίς πιθανότητα επανασυγκόλλησης
Οι πρόσφατες εκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο, και φυσικά η διαδικασία του Brexit που βρίσκεται σε εξέλιξη, έχουν φέρει τη χώρα αυτή στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής πολιτικής κατάστασης.
Το λάθος που κάνουν όλα τα αστικά επιτελεία στις αναλύσεις τους για το Brexit είναι ότι το αντιμετωπίζουν ως ένα «ατύχημα», κάτι που δεν ήταν πραγματικά στους σχεδιασμούς της άρχουσας τάξης της χώρας. Μα αν ήταν έτσι τα πράγματα, απλούστατα δεν θα είχαν επιτρέψει στον Κάμερον να κάνει το δημοψήφισμα, ή θα είχαν ήδη ανατρέψει το αποτέλεσμά του.

ΟΙ ΕΡΓΑΤΙΚΕΣ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΗΝΑ ΙΟΥΝΙΟΣ 2016

1 Ιουνίου: Οι μηχανοδηγοί της ΤΡΑΙΝΟΣΕ έκαναν 24ωρη απεργία για την πρόσληψη μηχανοδηγών στις πολλές κενές θέσεις που υπάρχουν.
● Οι εργαζόμενοι στον δήμο Λευκάδας έκαναν τρίωρη στάση εργασίας και συγκέντρωση στο δημαρχείο για μέτρα αντιμετώπισης των δύσκολων συνθηκών εργασίας του καλοκαιριού.
● Οι απολυμένοι εργαζόμενοι του ATHENS LEDRA, που παραμένουν απλήρωτοι, έκαναν συγκέντρωση έξω από το ξενοδοχείο, καθώς συμπληρώθηκε ένας χρόνος από το κλείσιμό του.
24ωρη απεργία με συγκέντρωση στην Αθήνα έκαναν οι υπάλληλοι του υπουργείου Οικονομικών, ενάντια στην προωθούμενη αξιολόγηση-χειραγώγηση.
● Οι εργαζόμενοι στις εκδοτικές επιχειρήσεις ΠΗΓΑΣΟΣ (ιδιοκτησίας Μπόμπολα) ξεκίνησαν απεργία διαρκείας, που κράτησε όλο το μήνα, για τα δεδουλευμένα πέντε μηνών και τη διασφάλιση των θέσεων εργασίας τους.

ΔΙΕΘΝΗ ΝΕΑ

ΗΠΑ: Σε απεργία διαρκείας από τις 30 Μαΐου βρίσκονται οι εργάτες της Airgas (βιομηχανικά και ιατρικά αέρια) στο Ρόουντ Άιλαντ, ενάντια στη συρρίκνωση των συνταξιοδοτικών και ασφαλιστικών τους δικαιωμάτων. Στις 19 Ιουνίου, απήργησαν οι οδηγοί φορτηγών στα λιμάνια του Λος Άντζελες και του Λονγκ Μπιτς, προκειμένου να πάψει το καθεστώς των εργολαβιών και να τους αναγνωριστεί η μισθωτή σχέση. Μεταξύ άλλων, υποχρεώνονται να πληρώσουν από την τσέπη τους ένα τεράστιο ποσό προκειμένου να κάνουν τα φορτηγά τους «φιλικότερα προς το περιβάλλον».

Ο Γενάρχης της ιδεολογίας μας

Κάρολος Μαρξ
«Οι κομμουνιστές το θεωρούν ταπεινωτικό
να κρύβουν τις ιδέες τους και τις επιδιώξεις τους.
Το φωνάζουν φανερά, πως δεν μπορούν
να πετύχουν τους σκοπούς τους παρά μόνο με
τη βίαιη ανατροπή όλου του υπάρχοντος σημερινού
κοινωνικού συστήματος. Οι κυρίαρχες τάξεις
ας τρέμουν μπροστά στην ιδέα
μιας κομμουνιστικής επανάστασης.
Οι προλετάριοι δεν έχουν να χάσουν τίποτα άλλο
εκτός από τις αλυσίδες τους.
Έχουν να κερδίσουν έναν κόσμο ολόκληρο.

ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΟΙ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΕΝΩΘΕΙΤΕ!»


Από το «Κομμουνιστικό Μανιφέστο»

Ινστιτούτο Γεωλογικών Μελετών Γιατί απαξιώνεται;

Από παλιότερη κινητοποίηση εργαζομένων του ΙΓΜΕ.
 Δεν γίνεται σύγχρονη χώρα χωρίς ισχυρό και κατάλληλα
 εξοπλισμένο Ινστιτούτο Γεωλογικών Μελετών.
Οι εργαζόμενοι του ΙΓΜΕ (Ινστιτούτο Γεωλογικών Μελετών) βρίσκονται σε συνεχή αγώνα για την αποτροπή της οριστικής διάλυσής του. Το ΙΓΜΕ έχει ζωή 65 χρόνων και σημαντική συμβολή σε διάφορους τομείς της οικονομίας. Έχει συμβάλει στην ανακάλυψη κοιτασμάτων, κυρίως λιγνίτη, έχει κάνει μελέτες και προβλέψεις για γεωλογικές καταστροφές, έχει πραγματοποιήσει τη γεωλογική χαρτογράφηση του εδάφους και υπεδάφους της χώρας, όπως και των υπόγειων υδάτων, και έχει βοηθήσει στη σωστή ύδρευση και άρδευση πολλών περιοχών.