Αυτόν τον Σεπτέμβρη
συμπληρώνονται 50 χρόνια από ένα γεγονός που εντάσσεται στα τολμηρότερα
κατορθώματα της σύγχρονης αγωνιστικής ιστορίας του ελληνικού λαού. Πρόκειται
για τη διαφυγή δύο αντιδικτατορικών αγωνιστών από τη σκληρή καταδίωξη της
Χούντας των Συνταγματαρχών με ένα μικρό βαρκάκι από την Ελλάδα στην Ιταλία,
μέσα από 18 ημέρες πάλης με τα κύματα και τους κινδύνους της ανοιχτής θάλασσας.
Οι δύο αυτοί αγωνιστές ήταν ο Γιάννης Βερούχης, που δεν είναι πια μαζί μας, και
ο Γιώργος Κώτσου.
Ήταν στελέχη της μεγαλύτερης αντιδικτατορικής οργάνωσης της
περιόδου, των Δημοκρατικών Επιτροπών Αντίστασης (ΔΕΑ), που ιδρύθηκε από τους
Κομμουνιστές-Τροτσκιστές του ΚΔΚΕ (Κομμουνιστικό Διεθνιστικό Κόμμα Ελλάδας,
ελληνικό τμήμα της 4ης Διεθνούς) και ξεκίνησε την αντίσταση κατά της
δικτατορίας κυριολεκτικά από την πρώτη ημέρα της κήρυξής της, την 21η Απριλίου
1967. Η οργάνωση των ΔΕΑ, σύμφωνα με στοιχεία της ίδιας της Ασφάλειας, ήταν
υπεύθυνη για τη συντριπτική πλειονότητα των δυναμικών ενεργειών κατά τον πρώτο
χρόνο της δικτατορίας. Επίσης, είχε τους περισσότερους επικηρυγμένους, τα μέλη
της υπέστησαν τα πιο σκληρά βασανιστήρια στα κρατητήρια της Χούντας και 38 από
αυτά καταδικάστηκαν σε διάφορες ποινές.
Όταν ο κλοιός της καταδίωξης
στένεψε πολύ, οι δύο προαναφερθέντες αγωνιστές αποφάσισαν να διαφύγουν στο
εξωτερικό για να συγκεντρώσουν κάθε είδους βοήθεια και να επιστρέψουν στην
Ελλάδα για να συνεχίσουν τη δράση τους. Η επικήρυξή τους ματαίωσε αυτή τη
δυνατότητα, ωστόσο η αντιδικτατορική δράση τους συνεχίστηκε εντατικά σε
διάφορες χώρες της Ευρώπης όλη την επταετία.
Όταν μαθεύτηκε στο εξωτερικό
το παράτολμο αυτό κατόρθωμα των δύο Ελλήνων αγωνιστών, που έλαβε χώρα στις
13-30 Σεπτεμβρίου 1967, προκάλεσε ζωηρή εντύπωση. Γερμανικές εφημερίδες της
εποχής μίλησαν για μια «σύγχρονη Οδύσσεια». Μόνο η απόλυτη αφοσίωση στο δίκαιο
του σκοπού, η αυτοθυσία στην υπηρεσία των καταπιεσμένων, η τόλμη που
χαρακτηρίζει τους πραγματικούς επαναστάτες μπορούσαν να κάνουν εφικτό αυτό το
ταξίδι, που για άλλους θα έμοιαζε πραγματική αυτοκτονία.
Η ιστορία των ΔΕΑ παραμένει
δυστυχώς σχεδόν άγνωστη μέχρι σήμερα. Αποσιωπήθηκε συστηματικά από εκείνες τις
κομματικές δυνάμεις που είχαν συμφέρον να παρουσιάσουν την αντίσταση κατά της
δικτατορίας ως αποκλειστικά δικό τους έργο, ώστε να την «εξαργυρώσουν» πολιτικά
στα χρόνια που ακολούθησαν. Όμως, ο αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη δεν
σταματάει ποτέ. Και είναι ένας αγώνας βαθιά επαναστατικός. Με αυτή τη σκέψη,
προχωράμε τώρα στην έκδοση του ημερολογίου αυτού του παράτολμου ταξιδιού.
Από τη σύνταξη
Κυκλοφορεί προσεχώς
από τις εκδόσεις «Σοσιαλιστική
Προοπτική»
Το ημερολόγιο μιας σύγχρονης
Οδύσσειας
Ένα αδημοσίευτο
ντοκουμέντο για ένα ανεπανάληπτης τόλμης κατόρθωμα δύο αντιδικτατορικών
αγωνιστών. Μια λαμπρή σελίδα της ιστορίας του επαναστατικού εργατικού
κινήματος, της σύγχρονης αγωνιστικής ιστορίας του ελληνικού λαού.
