Δευτέρα 6 Σεπτεμβρίου 2021

ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ: Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΤΟ ΣΤΟΧΑΣΤΡΟ

 Τα νέα μέτρα της Κεραμέως οδηγούν σε σχολεία με σπόνσορες – και με τους εκπαιδευτικούς ενοχοποιημένους και φοβισμένους

 

Η νέα σχολική χρονιά θα πρέπει να ξεκινήσει με εκπαιδευτικούς, μαθητές, 
φοιτητές αλλά και γονείς στον δρόμο, ενάντια στα εφιαλτικά σχέδια
της Κεραμέως για τη δημόσια παιδεία

Το νομοσχέδιο που ετοιμάζει η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως επιχειρεί να διαλύσει ό,τι απομένει απ’ τη δημόσια παιδεία μετά από 30 χρόνια συστηματικής συρρίκνωσης και υποβάθμισής της, μιας πολιτικής που γνωρίζει ιδιαίτερη ένταση από την περίοδο των μνημονίων μέχρι σήμερα. 

Οι βασικοί άξονες του νομοσχεδίου είναι δύο: η αυτονομία των σχολικών μονάδων και η αξιολόγηση-πειθάρχηση των εκπαιδευτικών. «Αυτονομία» σημαίνει ότι κάθε σχολική μονάδα θα πρέπει από μόνη της να αποφασίζει για βασικά ζητήματα της λειτουργίας της, χωρίς την κρατική υποστήριξη, μέχρι και την εξεύρεση οικονομικών πόρων. Μέσω της εξεύρεσης «χορηγών», δηλαδή, καπιταλιστών που θα «επενδύουν» στο σχολείο. 

Η συνέπεια θα είναι η ωμή επέμβαση του κεφαλαίου στην καθημερινή λειτουργία των σχολείων. Και επειδή το κεφάλαιο θέλει και άμεση ανταπόδοση στις «επενδύσεις» του, τα έξοδα της υπόθεσης θα μετατοπιστούν σε εκπαιδευτικούς και εργαζόμενους γονείς. Η ουσία του επιδιωκόμενου μέτρου είναι να απαλλαγεί σταδιακά το κράτος απ’ τα οικονομικά βάρη της δημόσιας εκπαίδευσης και να σπάσει ο ενιαίος χαρακτήρας της.

Μια άλλη παράμετρος της πλήρους διάλυσης οποιασδήποτε έννοιας ενιαίας δημόσιας παιδείας είναι η εισαγωγή του «πολλαπλού» βιβλίου. Αυτό θα οδηγήσει γενικά τα βιβλία να καθορίζονται και από τον ταξικό χαρακτήρα της κάθε περιοχής και από τα οικονομικά συμφέροντα των εμπλεκόμενων. Τα οποία ανταποκρίνονται στις κοινωνικές προοπτικές των παιδιών της, όπως βέβαια τις έχει καθορίσει το υπάρχον σύστημα. Η ουσία εδώ βρίσκεται στην απογείωση των ταξικών φραγμών, στον κοινωνικό και μορφωτικό αποκλεισμό των λαϊκών τάξεων από κάθε δυνατότητα βελτίωσης της θέσης τους. 

Για να προχωρήσουν αυτά τα άγρια καπιταλιστικά σχέδια απαιτείται η σκληρή πειθάρχηση των εργαζομένων της εκπαίδευσης. Γι’ αυτό στήνεται ένας ασφυκτικός μηχανισμός αξιολόγησής τους. Τα ανώτερα στελέχη (υπουργείο,  διευθυντές περιφέρειας) αξιολογούν τα μεσαία (διευθυντές σχολικών μονάδων, συμβούλους εκπαίδευσης) και αυτοί με τη σειρά τους τους εκπαιδευτικούς των τάξεων. Ο διευθυντής της σχολικής μονάδας αποκτά υπερεξουσίες, με δυνατότητα ακόμα και πειθαρχικού ελέγχου και παιδαγωγικής αξιολόγησης, που πριν δεν την είχε. Ο εκπαιδευτικός θα αξιολογείται παιδαγωγικά από τον τοπικό σύμβουλο. Ο σύλλογος διδασκόντων καταργείται ως όργανο συλλογικής λειτουργίας. Προορίζεται για ανιχνευτής «χορηγών». Επιχειρείται η διάσπαση των εκπαιδευτικών, με τους θεσμούς του «μέντορα», του πάτρονα δηλαδή, περισσότερο για τους νέους εκπαιδευτικούς, και του «ενδοσχολικού συντονιστή», του τοποτηρητή της εξουσίας δηλαδή. 

Το περί «μη τιμωρητικής αξιολόγησης» είναι φούμαρα για την παραπλάνηση εκπαιδευτικών και κοινωνίας. Όσο για το ότι όλο αυτό γίνεται για τη βελτίωση του εκπαιδευτικού έργου, αυτό το «επιχείρημα» μόνο πικρό γέλιο προκαλεί. Στο υπάρχον σύστημα η αξιολόγηση δεν μπορεί παρά να συνεπάγεται τον εντεινόμενο έλεγχο του κεφαλαίου και των ανθρώπων του πάνω στην παιδεία. Οι εκπαιδευτικοί κρατάνε μόνοι τους τη δημόσια εκπαίδευση, κόντρα στην αστική πολιτική της εγκατάλειψής της. Αν ήθελαν να βελτιώσουν το εκπαιδευτικό έργο, θα ενίσχυαν τα σχολεία με υλικοτεχνική υποδομή, κονδύλια, μόνιμο προσωπικό κ.λπ. Η δε επιμόρφωση είναι αίτημα των ίδιων των εκπαιδευτικών και ανάγκη, όχι αποτέλεσμα τιμωρίας για «αποτυχημένους». 

Το νομοσχέδιο αποτελεί επιτομή της νεοφιλελεύθερης πολιτικής στην εκπαίδευση, αλλά και επιτομή ηλιθιότητας. Τα σχολεία δεν είναι επιχειρήσεις για να δίνουν άμεσα κέρδη. Η μετακύλιση βαρών στους γονείς και η εκτίναξη της ανισότητας μεταξύ των μαθητών θα εκτινάξει και τη συσσωρευμένη κοινωνική δυσαρέσκεια. Φυσικά, η αστική τάξη, με το αδίστακτο επιτελείο που διαθέτει τώρα, δεν θα διστάσει, παρά τις τρομερές αντιφάσεις που δημιουργεί αυτή η βάρβαρη πολιτική, να την προωθήσει στην πράξη, αδιαφορώντας για τις συνέπειες. 

Οι εκπαιδευτικοί θα αντιπαλέψουν αυτό το τερατούργημα, που θα έχει καταλυτικές συνέπειες για όλη την κοινωνία, μέσα από τα συλλογικά τους όργανα, όπως έχουν κάνει πολλές φορές μέχρι τώρα. Χρειάζεται όμως παράλληλα ένα μεγάλο κοινωνικό μέτωπο εκπαιδευτικών, μαθητών, σπουδαστών, εργαζόμενων γονέων. Το έκτρωμα της Κεραμέως πρέπει να πάει εκεί που του αρμόζει, στα σκουπίδια. 

 

Σ. Κρόκος