Κίνδυνος σοβαρής στεγαστικής κρίσης

Τα λαϊκά σπίτια κινδυνεύουν, λόγω αύξησης του
στεγαστικού κόστους, αδυναμίας συντήρησης
τους και οργανωμένης κερδοσκοπίας 
ακίνητα

 Δέκα περίπου χρόνια μετά την οικονομική κρίση και τα μνημόνια βγαίνει στην επιφάνεια το ζήτημα της στέγης. Το ζήτημα της προσιτής στέγης απασχολεί την ελληνική κοινωνία γιατί υπάρχει σοβαρό πρόβλημα ιδίως στους νέους, που δεν μπορούν να φύγουν από τα σπίτια τους και να κάνουν το δικό τους νοικοκυριό. Οι τιμές των ακινήτων και συνολικά το στεγαστικό κόστος έχουν ανέβει τρομακτικά και το εισόδημα του μέσου Έλληνα πολίτη απέχει πολύ από το να μπορεί να καλύψει αυτές τις ανάγκες.

Ενώ οι στατιστικές δείχνουν περίπου 80% ιδιοκατοίκηση στην Ελλάδα, το νούμερο αυτό δεν ανταποκρίνεται ακριβώς στην αλήθεια. Τα «κόκκινα» δάνεια και οι κατασχέσεις λόγω οφειλών σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία κρατούν μεγάλη μερίδα της ακίνητης περιουσίας εγκλωβισμένη, πράγμα που σημαίνει ότι θα έχουμε μείωση της ιδιοκατοίκησης. Επίσης, η άνοδος των τιμών λόγω της τουριστικής αξιοποίησης των σπιτιών (airbnb) έχει συμβάλει σημαντικά στην αλλαγή του τοπίου. Από την άλλη, η υποβάθμιση περιοχών λόγω της οικονομικής κρίσης έχει απαξιώσει χιλιάδες ιδιοκτησίες. Μικροϊδιοκτήτες που αδυνατούν να αναβαθμίσουν τις κατοικίες τους αναγκάζονται να βάλουν πωλητήριο.

Στην Ελλάδα υπήρχε μέχρι και τα μνημόνια ο θεσμός της «εργατικής κατοικίας», μέσω της οποίας η πολιτεία φρόντιζε, έστω και ελλειμματικά, κομμάτια της εργατικής τάξης με πολύ χαμηλό εισόδημα να βρίσκουν στέγη με χαμηλό αντίτιμο. Φυσικά ποτέ δεν λύθηκε το πρόβλημα της στέγης, αλλά σήμερα ακόμα και αυτός ο θεσμός έχει τελειώσει.

Πέρα από τις εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτησίες που ελέγχουν οι τράπεζες αλλά και τα ασφαλιστικά ταμεία και το δημόσιο, σήμερα βρίσκεται σε εξέλιξη η μαζική εξαγορά ακινήτων από αλλοδαπούς κυρίως κερδοσκόπους.Ήδη προβλέπεται αύξηση σε σχέση με το 2020 στο πρόγραμμα «χρυσή βίζα» για τη χορήγηση αδειών παραμονής σε «επενδυτές» από χώρες εκτός Ε.Ε., που αποκτούν ακίνητα στην Ελλάδα αξίας 250.000 ευρώ και άνω. Μέσα από αυτές τις διευκολύνσεις οι μεγάλες μπίζνες έχουν αρχίσει και οι «επενδυτές» ήδη τρίβουν τα χέρια τους. Η μικρή περιουσία λόγω αδυναμίας διαχείρισης θα περάσει σε λίγα χέρια. 

Το ζήτημα είναι ότι σήμερα η κατοικία θεωρείται ένα ακόμα εμπόρευμα, αντικείμενο επένδυσης για το κεφάλαιο, ενώ θα έπρεπε να είναι είδος πρώτης ανάγκης, όπως η υγεία και η παιδεία. Αν άμεσα δεν παρθούν μέτρα να στηριχθεί το δικαίωμα στην κατοικία για τα χαμηλά εισοδήματα, θα έχουμε σοβαρά φαινόμενα αστέγων και περιθωριοποίησης σημαντικών τμημάτων του πληθυσμού.

 

Ματίνα Χελιδώνη