Ιδιώτες βάζουν πόδι στα μουσεία μας

 

Το έργο της επέκτασης του πιο εμβληματικού μουσείου
της χώρας τίθεται υπό τον πλήρη έλεγχο ιδιωτών, με
πρόσχημα  μια υποτιθέμενη «δωρεά»

Στη χώρα μας η κυβέρνηση του νεοφιλελεύθερου επιτελείου Μητσοτάκη προωθεί το ξεπούλημα των πάντων στους ιδιώτες. Με την ευκαιρία των παρεμβάσεων που προβλέπεται να γίνουν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο βγήκε στην επιφάνεια, εκτός από την απαξίωση των αρχαιολογικών μνημείων, που κινδυνεύουν να βρεθούν υπό ιδιωτική εκμετάλλευση, και η απαξίωση των Ελλήνων αρχιτεκτόνων. Με υπουργική απόφαση αποκλείστηκε η συμμετοχή τους από το έργο της επέκτασης αυτού του μουσείου-συμβόλου της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Καθορίστηκε η διενέργεια ενός «ιδιότυπου κλειστού διαγωνισμού» που προβλέπει την «επιλογή τουλάχιστον δέκα αρχιτεκτονικών γραφείων του εξωτερικού, που θα προσκληθούν να υποβάλουν αρχιτεκτονικό προσχέδιο έναντι αμοιβής, με την υποχρέωση συνεργασίας με ένα τουλάχιστον ελληνικό γραφείο ή ομάδα», αντί για την ελεύθερη διεθνή συμμετοχή από όλο τον κόσμο. Προβλέπεται και συμμετοχή Ελλήνων αρχιτεκτόνων, αλλά υποβιβασμένων σε απλούς «συνεργάτες» των γραφείων του εξωτερικού.

Η βάση του ξεπουλήματος είναι μια «σύμβαση δωρεάς» από την Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία (ΑΜΚΕ) της Οικογένειας Ν.Σ. Λαιμού, η οποία σύμβαση, χωρίς καν να έχει δημοσιοποιηθεί, προβάλλεται από την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη σαν βάση νομιμοποίησης της απόφασης αυτής για το συγκεκριμένο έργο. Αξιοσημείωτο είναι εδώ ότι το έργο έχει εκτιμώμενο προϋπολογισμό 290 εκατ. ευρώ, ενώ η «δωρεά» της ΑΜΚΕ Ν.Σ. Λαιμού, που θα καθορίσει εξ ολοκλήρου τη μορφή του έργου, ανέρχεται στο ποσό των 650.000 ευρώ. Είναι τραγικό η ελληνική κυβέρνηση να λειτουργεί ως απλό εκτελεστικό όργανο για τις επιχειρηματικές βλέψεις της εν λόγω εφοπλιστικής οικογένειας.

Με το τέχνασμα των χορηγιών λοιπόν, η πολιτιστική υποδομή της χώρας ουσιαστικά εκχωρείται σε ιδιώτες,που επιλέγουν με καθαρά προσωπικά και συμφεροντολογικά κριτήρια τους μελετητές των έργων και επιβάλλουν ουσιαστικά τη δική τους άποψη για αυτά.

Παράλληλα, εξαιτίας ενός νόμου που η κυβέρνηση δεν ψήφισε τυχαία, οι αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί για σημαντικά και προβεβλημένα δημόσια έργα ουσιαστικά καταργούνται. Δεν είναι υποχρεωτικοί, άρα δεν κρίνονται απαραίτητοι. Η επιλογή αποτελεί πλέον αρμοδιότητα ενός χορηγού, ο οποίος, με πολύ μικρή οικονομική συμβολή, μπορεί να επιλέξει τον μελετητή του, ως να αφορούσε τη μελέτη του σπιτιού του. Όμως το έργο πληρώνεται από δημόσια ή/και ευρωπαϊκά κονδύλια.

Ο σύλλογος των Ελλήνων αρχιτεκτόνων καταδικάζει αυτές τις αποφάσεις και ζητά τα έργα για αυτά τα εμβληματικά μουσεία να γίνουν με την τήρηση των νόμιμων διαδικασιών, με σεβασμό του θεσμού των ανοιχτών αρχιτεκτονικών διαγωνισμών, με ολοκληρωμένο, δημόσιο, κοινωνικό και επιστημονικό διάλογο, με διαφάνεια και λογοδοσία. 

 

Ματίνα Χελιδώνη