Για να σωθεί ο λαός μας από το φάσμα της εξαθλίωσης πρέπει: να κρατικοποιηθεί όλο το σύστημα ενέργειας, να στηριχθεί η ντόπια παραγωγή, να επαναλειτουργήσουν όλες οι στρατηγικές βιομηχανικές μονάδες που έκλεισαν και να επιβληθεί διατίμηση σε όλα τα βασικά είδη.
1. Το τρίπτυχο επιδημία-πόλεμος-ακρίβεια έχει διαμορφώσει μια τελείως διαφορετική κατάσταση στη χώρα μας αλλά και διεθνώς. Βιώνουμε στην καθημερινότητά μας με δραματικό τρόπο το ιστορικό αδιέξοδο του καπιταλιστικού συστήματος, και ιδίως στη νεοφιλελεύθερη εκδοχή του. Και μάλιστα στη χώρα μας ακόμα περισσότερο από ό,τι σε άλλες χώρες, μια και έχουμε την ατυχία σε αυτές τις κρίσιμες ώρες να μας κυβερνάει η πιο αδίστακτη, αντιλαϊκή και αντιδημοκρατική κυβέρνηση των τελευταίων δεκαετιών.
Με την επιδημία κατ’ αρχάς, μας φυλάκισαν στα σπίτια μας, καταπάτησαν όλα τα δικαιώματά μας, τσάκισαν μια σειρά επαγγέλματα, πέρασαν έναν ορυμαγδό από αντιλαϊκά νομοσχέδια και χαντάκωσαν –αντί να ενισχύσουν– το δημόσιο σύστημα υγείας. Με αποτέλεσμα, ενώ η επιδημία σε όλον τον κόσμο υποχωρεί και τα μέτρα αποσύρονται, να έχουμε μείνει στην Ελλάδα και με τις οικονομικές συνέπειες και με τις επιπτώσεις του αυταρχισμού πάνω στο κοινωνικό σώμα και με μια απαράδεκτα υψηλή θνησιμότητα, σαν συνέπεια όλων των παραπάνω.
Παραπέρα, στέλνοντας όπλα στην Ουκρανία και εμπλέκοντας ουσιαστικά τη χώρα μας στον πόλεμο, η κυβέρνηση Μητσοτάκη μας φόρτωσε και νέα οικονομικά προβλήματα (π.χ. λόγω των εμπάργκο) αλλά και απρόβλεπτους κινδύνους.
Σε συνάφεια με όλα τα παραπάνω, αλλά και από την ίδια την πολιτική της, η κυβέρνηση μας έφερε αντιμέτωπους και με ένα πρωτοφανές κύμα ακρίβειας. Το οποίο δεν είναι μόνο ότι διαλύει το βιοτικό επίπεδο ιδίως των φτωχών και μικρομεσαίων στρωμάτων, αλλά μας απειλεί και με επιστροφή σε συνθήκες 2010, με επιστροφή στα μνημόνια δηλαδή.
Η ίδια η κατάσταση, όμως, σπρώχνει στο να επανέλθουν στην επικαιρότητα βασικά ζητήματα επιβίωσης του λαού και να αναδειχθούν ως επείγοντα. Όπως η ανάγκη για κρατικοποίηση και απο-χρηματιστηριοποίηση του συστήματος ενέργειας. Η ανάγκη για δημιουργία κρατικών αποθεμάτων τροφίμων, για ενίσχυση της ντόπιας παραγωγής και για διατίμηση στα βασικά αγαθά. Η ανάγκη για αποφασιστική ενίσχυση και διεύρυνση του δημόσιου συστήματος υγείας.
Κυρίως όμως η κατάσταση που διαμορφώνεται αναδεικνύει την ανάγκη να απαλλαγούμε όσο το δυνατόν νωρίτερα από μια επικίνδυνη κυβέρνηση, που αντιμετωπίζει τα λαϊκά στρώματα ως εχθρό. Είναι πλέον γενικά παραδεκτό ότι ο πολιτικός συσχετισμός άλλαξε. Το παραδέχθηκε επισήμως και ο ίδιος ο Μητσοτάκης, κάνοντας πρώτη φορά λόγο για «κυβερνήσεις συνεργασίας». Ακόμα και οι στημένες δημοσκοπήσεις δείχνουν τη ΝΔ μακριά από την αυτοδυναμία. Ενώ βασικά μεγαλοκαπιταλιστικά επιτελεία αρχίζουν να κρατούν αποστάσεις από την κυβέρνηση.
Μπορεί να μην υπάρχει αυτή τη στιγμή κάποιο κόμμα που να εκφράζει τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, αλλά η πτώση αυτού του νεοφιλελεύθερου-ακροδεξιού επιτελείου θα δημιουργήσει σίγουρα καλύτερες συνθήκες για τις λαϊκές διεκδικήσεις.
Ωστόσο, η κυβέρνηση δεν θα πέσει σαν ώριμο φρούτο. Πρέπει κρίσιμα κομμάτια του λαού, συνειδητά κομμάτια της εργατικής τάξης, να αναθαρρήσουν, να εγκαταλείψουν τη στάση του παρατηρητή των εξελίξεων και να αντιδράσουν. Είμαστε σίγουροι ότι αυτό, έστω σε έναν βαθμό, θα συμβεί την επόμενη περίοδο.
2. Ακόμα και συστημικοί δημοσιογράφοι και αναλυτές παραδέχονται ότι έχουμε μια αντιστροφή της λεγόμενης «παγκοσμιοποίησης» και επίσης μια αποτυχία της «αυτορρύθμισης των αγορών» που ευαγγελιζόταν ο νεοφιλελευθερισμός. Μπορεί αυτή τη στιγμή να φαίνεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και συνολικά η «Δύση» συσπειρώνεται, αλλά μια πιο προσεκτική ματιά πείθει ότι πάμε σε όξυνση των ανταγωνισμών, σε διεύρυνση των διαφορών και μέσα στο «Δυτικό» στρατόπεδο. Π.χ. μέσα στην Ε.Ε. υπάρχουν πολλές ταχύτητες όσον αφορά την επιβολή κυρώσεων κατά της Ρωσίας και την έμπρακτη, στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας. Οι Ευρωπαίοι μπορεί να αποφάσισαν την αμυντική τους ενίσχυση, αλλά αυτό έχει πολλές εκδοχές. Η Γερμανία, π.χ., μιλάει για δικό της επανεξοπλισμό και όχι για κάποιον «ευρωπαϊκό στρατό». Και η Αμερική θέλει καλύτερα οπλισμένη την Ευρώπη αλλά κάτω από την απόλυτη δική της ηγεμονία.
Το σημαντικότερο: όλο και περισσότερες χώρες και ομάδες καπιταλιστών θα στραφούν στον εθνικό προστατευτισμό, ως αμυντική γραμμή απέναντι σε έναν παγκόσμιο ανταγωνισμό που γίνεται πλέον ανεξέλεγκτος και επικίνδυνος. Η κάθε χώρα σκέφτεται και τα δικά της ιδιαίτερα συμφέροντα, όπως σκέφτεται και τι θα κάψει στη θέση του ρωσικού αερίου.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, οι μαχόμενες δυνάμεις της εργατικής τάξης και των κάθε είδους λαϊκών και δημοκρατικών κινημάτων πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι: το πρόγραμμα της «παγκοσμιοποίησης», του «ανοίγματος των αγορών και των συνόρων», της «φιλελεύθερης παγκόσμιας τάξης» έφτασε στο τέλος του. Το ιδεολογικό-πολιτικό πρόγραμμα με το οποίο οι καπιταλιστές πέτυχαν απανωτές νίκες εις βάρος μας τα τελευταία 30 χρόνια χρεοκόπησε! Και αυτό πρέπει να το πούμε ανοιχτά στον λαό και να το αξιοποιήσουμε πολιτικά στο μέγιστο. Μόνο η επιστροφή της εργατικής τάξης στο προσκήνιο και η πάλη για μια σοσιαλιστική κοινωνία μπορεί να βγάλει την ανθρωπότητα από αυτές τις συμπληγάδες. Όταν οι ίδιοι οι καπιταλιστές ξαναρχίζουν να μιλάνε, δειλά δειλά, για αναπόφευκτες κρατικοποιήσεις και έλεγχο των τιμών, εμείς οι καταπιεζόμενοι γιατί να μη μιλήσουμε για εθνικοποίηση όλων των στρατηγικών τομέων της οικονομίας, γενική διατίμηση στα βασικά αγαθά και κεντρικό σχεδιασμό της παραγωγής;
3. Ποια είναι λοιπόν τα μέτωπα αυτά τα οποία θα κρίνουν τις εξελίξεις στη χώρα μας και τη δυνατότητα των πιο πρωτοπόρων δυνάμεων του λαού να αγωνιστούν; Είναι κατ’ αρχάς το θέμα του πολέμου, όπου ακόμα και φιλικές προς την κυβέρνηση δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο ελληνικός λαός διαφωνεί με την αποστολή όπλων στην Ουκρανία και γενικά την εμπλοκή της χώρας μας στον πόλεμο.
Ένα δεύτερο κορυφαίο ζήτημα παραμένει το υγειονομικό, που δεν έχει τελειώσει καθόλου. Ίσα ίσα η κυβέρνηση διακηρύσσει ότι τα περιοριστικά μέτρα και το εμβολιαστικό πάσο δεν πρόκειται να καταργηθούν· απλώς θα ανασταλούν για το καλοκαίρι και θα επιστρέψουν από τον Σεπτέμβριο, μαζί με υποχρεωτική 4η δόση του εμβολίου. Μην έχουμε καμιά αυταπάτη: αυτό θα αποφασιστεί με πολιτικά και όχι με «επιστημονικά» κριτήρια. Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση προχώρησε στο τέλος Μαρτίου στην εγκληματική απόφαση να παρατείνει μέχρι και το τέλος του 2022 την αναστολή των 7.000 μη εμβολιασμένων υγειονομικών. Πρόκειται για ένα βρώμικο χτύπημα στη δημόσια υγεία, αλλά και στο δικαίωμα της εργασίας, και στη μονιμότητα στο δημόσιο. Η κυβέρνηση θέλει μέσα από την εκδικητική της στάση έναντι των υγειονομικών να τρομοκρατήσει όλους τους εργαζόμενους. Παρ’ όλα αυτά, οι υγειονομικοί συνεχίζουν τον σπουδαίο αυτό αγώνα που δίνουν από τον Σεπτέμβριο, και που αξίζει τη συμπαράσταση όλων των εργαζομένων.
Την ίδια στιγμή, προωθούνται σταθερά: η ιδιωτικοποίηση της κοινωνικής ασφάλισης, η έμμεση ιδιωτικοποίηση του ΕΦΚΑ, η είσοδος ιδιωτών και ιδιωτικών υπηρεσιών στο εθνικό σύστημα υγείας, η μαζική περικοπή επιδομάτων και παροχών προς τους ανέργους, η μετατροπή του ΟΑΕΔ από οργανισμό στήριξης των ανέργων σε οργανισμό επιδότησης της εργοδοσίας κ.λπ. κ.λπ. Και πάνω σε αυτά τα ζητήματα επείγει να ανοίξουν συγκεκριμένα μέτωπα πάλης.
Ωστόσο, το πιο σημαντικό από τα ζητήματα αυτά που κυριαρχούν στη σκέψη και στην καθημερινότητα των εργαζομένων είναι η ακρίβεια. Η καπιταλιστική αναρχία, η χρηματιστηριοποίηση και «απελευθέρωση» της αγοράς ενέργειας και, τέλος, η αδίστακτη κερδοσκοπία των καπιταλιστών έχουν προκαλέσει ένα πρωτοφανές «τσουνάμι» ακρίβειας. Το οποίο είναι πλέον αυτοτροφοδοτούμενο. Αλλά είναι και συνειδητά ωθούμενο από την κυβέρνηση, η οποία: α) δεν πίεσε στην Ε.Ε., όπως έκανε η Ισπανία, για οποιοδήποτε μέτρο άμεσης βελτίωσης της κατάστασης, β) δεν θέλει πρακτικά να κάνει τίποτε που θα περιόριζε τα υπερκέρδη των ιδιωτικών εταιρειών ενέργειας, γ) δεν μειώνει ειδικούς φόρους και ΦΠΑ, δ) με την πολιτική της στο Ουκρανικό επιδεινώνει ακόμη περισσότερο τις ελλείψεις καυσίμων και τροφίμων.
Ειδικά στο μέτωπο αυτό, που είναι το πιο κρίσιμο για την επιβίωσή μας, πρέπει να απαιτήσουμε άμεσα: κρατικοποίηση όλου του συστήματος ενέργειας, απο-χρηματιστηριοποίηση της ενέργειας, αποχώρηση από το σύστημα εμπορίας ρύπων, αξιοποίηση όλων των εγχώριων μορφών ενέργειας· δημιουργία κρατικών αποθεμάτων τροφίμων, στήριξη της ντόπιας παραγωγής, μείωση των εισαγωγών· επαναλειτουργία βασικών βιομηχανικών μονάδων που έκλεισαν (ζάχαρη, λιπάσματα, ζωοτροφές κ.λπ.)· κατάργηση ή μείωση ΦΠΑ και ειδικών φόρων κατανάλωσης στα βασικά είδη· διατίμηση σε όλα τα βασικά αγαθά και υπηρεσίες · τιμαριθμικό μεροκάματο· δημιουργία σταθερών θέσεων εργασίας μέσω ενός προγράμματος δημοσίων επενδύσεων.
Ακόμα και ένα μικρό βήμα σε κάποια από αυτά τα αιτήματα θα αποδείξει έμπρακτα ότι υπάρχει και άλλος δρόμος πέρα από το χρεοκοπημένο σημερινό οικονομικό και κοινωνικό σύστημα και θα απελευθερώσει τη δύναμη του λαού να παλέψει για ριζικότερες αλλαγές. Τίποτα απ’ αυτά όμως δεν θα μπορέσει να προχωρήσει αν δεν αποσταθεροποιήσουμε τώρα τη νεοφιλελεύθερη κυβερνώσα συμμορία των πολεμοκάπηλων, των συνειδητών εχθρών των εργαζομένων, των λακέδων της κερδοσκοπίας και της αισχροκέρδειας.
8.4.2022
Η Συντακτική Επιτροπή
